"Eks", reż. Mark L. Lester, rok prod. 1997, skan okładki VHS

„Eks”. Yancy Butler genialna jako psychopatyczna była

Yancy Butler w filmie „Eks”, 1997, reż. Mark L. Lester, zdj. https://www.tvspielfilm.de/kino/stars/star/yancy-butler,1570915,ApplicationStar.html

Zmarły w styczniu tego roku John Lutz był mistrzem suspensu. Napisał blisko 40 powieści kryminalnych, z czego dwie zostały zekranizowane. Pierwszą z nich jest wydana także w Polsce „Sublokatorka” przeniesiona na język filmu w 1992 r. z Bridget Fondą i Jennifer Jason Leigh w rolach głównych. Druga – „The Ex” – posłużyła jako podstawa telewizyjnego – wyprodukowanego przez stację HBO – filmu w 1996 r. Scenariusz filmu Lutz napisał osobiście, do spółki z Larrym Cohenem, jednym z najoryginalniejszych twórców kina klasy B, reżyserem i scenarzystą obdarzonym ironicznym poczuciem humoru. Cohen wyreżyserował i napisał m.in. filmy „Ambulans” i „A jednak żyje”, stworzył też scenariusz thrillera „Telefon” z Colinem Farrellem i Kieferem Sutherlandem. Ze współpracy tych dwóch weteranów budowania napięcia powstał właśnie film „Eks” – jeden z lepszych thrillerów klasy B lat 90.
„Eks” to historia seksualnej obsesji, jaką znamy choćby z „Fatalnego zauroczenia”, czy „Zagraj dla mnie Misty” i „Zauroczenia”.

David Kenyon to odnoszący sukcesy architekt. Od sześciu lat jest mężem eterycznej Molly i ojcem pięcioletniego Michaela, chłopca, który nie radzi sobie ze swymi napadami agresji. Wydaje się, że Kenyonowie nie mają większych problemów niż znalezienie dla Michaela dobrej terapeutki specjalizującej się w dziecięcych problemach psychicznych. To oczywiście nieprawda, a ich największe utrapienie wejdzie na scenę już w pierwszych scenach filmu.
Na imię ma Deidre. Wygląda jak milion dolarów: ma twarz znanej z filmów „Strefa zrzutu”, „Nieuchwytny cel” i serialu „Witchblade” Yancy Butler. Kiedy idzie ulicą, przechodnie odwracają się śledząc wzrokiem jej figurę lekkoatletki (Butler ostro trenowała przygotowując się do roli w „Eks”), a jej lekko zachrypnięty głos sprawia, że chce się jej słuchać. Ale pod tą imponującą powierzchownością kryje się bezlitosna psychopatka.
Deidre przez trzy lata była żoną Davida, o czym ten nie powiedział Molly. Teraz postanowiła wrócić i go odzyskać, choć wydaje się, że równie mocno zależy jej na zniszczeniu mu życia. Najpierw zaaranżuje przypadkowe spotkanie z nim, potem wkradnie się w łaski Molly udając panią psycholog, ostatecznie mieszanina miłości i nienawiści jaką darzy Davida sprawi, że obsesja Deidre eskaluje: nie cofnie się przed niczym, by obrócić żyje Davida w ruinę. Morderstwo to dla niej fraszka, kłamstwo to jej sposób na życie. Jest jak kameleon – doskonale odczytuje w oczach innych ich oczekiwania. Dla Molly będzie współczującą przyjaciółką, dla prawnika Davida – uroczą kobietą zawstydzoną tym, że musi przyznać się do romansu z żonatym facetem.

Trzeba tu przyznać, że Yancy Butler zagrała w „Eks” jedną z najlepszych ról w swej karierze. Wielka szkoda, że film ten jest dziś już nieco zapomniany, bo kreacja, jaką Butler tu stworzyła zasługuje na uznanie. Aktorka wykorzystuje swoją piękną powierzchowność by uwodzić widza, jednocześnie sprytnie ukazując wylewające się spod atrakcyjnej fasady zło i szaleństwo – dzięki mimice, szaleńczemu śmiechowi czy strojeniu dziecinnych min. Czasami balansuje te na granicy groteski, ale nigdy jej nie przekracza, co wcale nie jest takie oczywiste w przypadku ekranowych obwiesiów kina klasy B. Historia Deidre i Davida sprzed wydarzeń przedstawionych w filmie pokazana jest przy użyciu retrospekcji. Jest niepokojąca, krwawa i pokręcona.

Suzy Amis i Nick Mancuso w filmie „Eks”, 1997, reż. Mark L. Lester, zdj. https://www.tvspielfilm.de/kino/filmarchiv/film/fatale-affaere,1298588,ApplicationMovie.html

Zapewne spora w tym zasługa reżyserii Marka L. Lestera, który na koncie ma m.in. filmy „Komando”, „Podpalaczka” i „Klasa 1999”. W klimacie dreszczowców i kina akcji odnajduje się zatem znakomicie i wie, jak wycisnąć ze swoich gwiazd wszystko, co najlepsze. Zresztą, nie tylko aktorstwo Butler sprawia, że „Eks” wyróżnia się na tle innych, podobnych filmów (bo przecież historia o kobiecie trawionej przez morderczą obsesję to nic nowego!). Wrażenie robi też realizacja, a jej maestrię widać już w pierwszych sekwencjach, kiedy kamera pokazuje nowojorskie wieżowce, przeszklone pułapki, w których łatwo jest być anonimowym, ale nikt nie usłyszy twojego krzyku.
Oprócz Butler grają tu Nick Mancuso („Liberator” i „Liberator 2”) jako David oraz Suzy Amis („Podejrzani” i „Titanic”) w roli Molly.